Foshnjat e parakohshme: Çfarë duhet të dini

 Disa faktorë ose gjendje që lidhen me nënën e ardhshme mund të kontribuojnë në prematuritetin, duke përfshirë duhanin, konsumimin e alkoolit, ushqimin e dobët, stresin intensiv, sëmundjet kronike, infeksionet, anomalitë anatomike të mitrës ose çrregullimet hormonale.

Meqenëse foshnjat e lindura para kohe nuk janë plotësisht të përgatitura për të përballuar kushtet jashtë mitrës, ato mund të përballen me disa probleme që kanë nevojë për monitorim dhe menaxhim të rregullt. Sigurisht, këto varen ndjeshëm nga shkalla e prematuritetit (d.m.th., java e lindjes) dhe pesha e foshnjës në lindje.

Të porsalindurit e parakohshëm nuk kanë yndyrë të mjaftueshme trupore për të mbajtur temperaturën e duhur të trupit. Për këtë arsye, ato vendosen në inkubatorë të veçantë që në lindje. Ushqyerja e duhur është gjithashtu thelbësore në kujdesin e foshnjave të lindura para kohe. Një foshnjë e lindur para kohe me peshë të vogël mund të ketë vështirësi në dhënien e gjirit, prandaj rekomandohet këmbëngulja. Sistemi i tyre gastrointestinal nuk është ende i pjekur, gjë që mund ta bëjë të ushqyerit më sfidues dhe të rrisë gjasat për të pështyrë (një shenjë e refluksit gastroezofageal). Verdhëza (nivelet e ngritura të bilirubinës) është gjithashtu e zakonshme dhe ka tendencë të jetë më e theksuar në krahasim me foshnjat me afat të plotë.

Mushkëritë e një të porsalinduri të parakohshëm nuk janë mjaftueshëm të pjekura për të prodhuar "surfaktant", i cili shpesh rezulton në vështirësi në frymëmarrje. Problemet e frymëmarrjes mund të shfaqen në lindje ose më pas (p.sh., apnea, displazi bronkopulmonare).

Anemia e parakohshme është një gjendje e shkaktuar nga prodhimi i reduktuar i rruazave të kuqe të gjakut në ditët e para të jetës, e kombinuar me faktin se qelizat e kuqe të gjakut të të porsalindurve kanë një jetëgjatësi më të shkurtër në krahasim me ato të të rriturve. Prandaj, bëhen analizat e gjakut për aneminë dhe foshnjave të lindura para kohe u jepet hekur dhe acid folik nga goja për një kohëzgjatje të përcaktuar nga shkalla e tyre e prematuritetit. Këto udhëzime jepen gjithmonë nga pediatri.

Ekzaminimet e rregullta okulistike janë gjithashtu thelbësore për shkak të rrezikut të retinopatisë së prematuritetit. Përveç kësaj, foshnjat e lindura para kohe këshillohen t'i nënshtrohen ultratingujve të trurit (për të kontrolluar për hemorragji të mundshme cerebrale), një vlerësim kardiak, teste të dëgjimit dhe një vlerësim të gjendjes së tyre neurologjike.

Orari i ndjekjes për një foshnjë të lindur para kohe përcaktohet me daljen nga klinika e maternitetit dhe kryhet në intervale të caktuara si nga pediatri ashtu edhe në një klinikë të caktuar përcjellëse në spitalin e lindjes. Të gjitha ndërlikimet e përmendura më sipër janë thjesht çështje potenciale dhe nuk ndodhin domosdoshmërisht. Në fakt, ka të porsalindur të lindur para kohe, të cilët, siç mund të pritet, ndryshojnë vetëm në peshën e tyre të lindjes, pasi “dolen heret” nga barku i nënës së tyre! Këto kontrolle duhet të bëhen edhe si masë parandaluese. Edhe në rastet kur shfaqen komplikime, tashmë ka mënyra për t'i menaxhuar ato në masë të madhe.

Shënim: Rekomandohen kontrolle të rregullta pediatrike. Informacioni i përfshirë në këtë artikull është i përgjithshëm dhe në çdo rast, duhet të konsultoheni me pediatrin tuaj.
Shkruar nga mjekja pediatre Katerina Katsibardi.