Οι πρώτες ημέρες με το νεογέννητο στο σπίτι
Ποια είναι συνήθως τα θέματα που απασχολούν τους γονείς τις πρώτες ημέρες;
- Θηλασμός – Σίτιση
- Ντύσιμο/ Θερμοκρασία δωματίου
- Ύπνος
- Μπάνιο/ Αλλαγή πάνας
- Επισκέψεις
- Παιδιατρική παρακολούθηση
1. Θηλασμός – Σίτιση
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιατρικής συστήνεται αποκλειστικός μητρικός θηλασμός έως την ηλικία των 6 μηνών και συνέχισή του έως τουλάχιστον 12 μηνών.
Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού είναι πάρα πολλά, όπως:
- Αντισώματα περνούν από τη μητέρα στο βρέφος και το προστατεύουν από τις λοιμώξεις.
- Tα ένζυμα του γάλακτος κάνουν ευκολότερη την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών.
- Είναι ελεύθερο μικροβίων.
- Τα θηλάζοντα βρέφη έχουν μικρότερη πιθανότητα αλλεργίας.
- Η λακταλβουμίνη που περιέχεται στο μητρικό γάλα μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.
- Τα παιδιά που θηλάζουν έχουν λιγότερη πιθανότητα να γίνουν υπέρβαρα.
- Δεν έχει κόστος.
- Έχει πάντα την κατάλληλη θερμοκρασία.
- Βοηθά σημαντικά στην εδραίωση σχέσης μητέρας – παιδιού.
Η παραγωγή του γάλατος ακολουθεί τον κανόνα «της προσφοράς και της ζήτησης», δηλαδή όσο θηλάζει η μητέρα τόσο περισσότερο γάλα παράγεται. Έτσι λοιπόν, συστήνεται πολύ συχνός θηλασμός, ειδικά τις πρώτες ημέρες. Η σίτιση εξαρτάται από τις ανάγκες του μωρού και εκείνο καθορίζει τη συχνότητα των γευμάτων. Δεν υπάρχουν κανόνες και προγράμματα, ειδικά το πρώτο χρονικό διάστημα.
Ο Παιδίατρός σας θα ελέγξει το βάρος και εάν η σίτιση του νεογέννητου είναι επαρκής. Ο θηλασμός χρειάζεται προσπάθεια και υπομονή!
2. Ντύσιμο/ Θερμοκρασία δωματίου
Εκμεταλλευτείτε τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ειδικά το δεύτερο τρίμηνο που νιώθετε καλύτερα ώστε να προετοιμαστείτε κατάλληλα. Φροντίστε να έχετε αρκετά βαμβακερά φορμάκια, κοντομάνικα και μακρυμάνικα (ανάλογα με την εποχή), σεντονάκια, σελτεδάκια και πετσέτες.
Το νεογέννητο βρέφος πρέπει να φοράει ένα «εσωτερικό» (εσώρουχο) και ένα «εξωτερικό» κορμάκι. Εάν είναι χειμώνας, το κορμάκι θα πρέπει να είναι μακρυμάνικο, ενώ μπορείτε να του βάλετε και κάλτσες.
- Η ζέστη αλλά ούτε και το κρύο είναι καλά για τα βρέφη
- Ένα μωρό που κρυώνει θα έχει κρύες πατούσες και παλάμες («μαρμαροειδές δέρμα»)
- Ένα μωρό που ζεσταίνεται θα είναι ιδρωμένο (κυρίως στον αυχένα)
- Το δωμάτιο του μωρού σας θα πρέπει να είναι ευάερο και ευήλιο με ιδανική θερμοκρασία 21-22ο C. Θα πρέπει να το αερίζετε τουλάχιστον 1-2 φορές την μέρα, ακόμα και τον χειμώνα
3. Ύπνος
Το νεογέννητο κοιμάται περίπου 16-18 ώρες την ημέρα. Σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιατρικής τα μωρά κοιμούνται στο δωμάτιο των γονιών τους έως την ηλικία των 6 μηνών και συνήθως μπορούν να κοιμηθούν μέσα στην καλαθούνα. Όμως, δεν προτείνεται να κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι με τους γονείς τους.
- Τοποθετήστε το βρέφος σε ύπτια θέση σε σταθερή επιφάνεια έστω και για μικρής διάρκειας ύπνο
- Αποφύγετε να τοποθετείτε το μωρό σε μαξιλάρια, παπλώματα και άλλες μαλακές επιφάνειες
- Κρατήστε μαλακά αντικείμενα, λούτρινα παιχνίδια και χαλαρά σκεπάσματα μακριά από την περιοχή ύπνου του μωρού σας, γιατί μπορεί να είναι επικίνδυνα για την ασφάλειά του
- Η πιο ασφαλής βρεφική κούνια είναι η «άδεια κούνια»
4. Μπάνιο/ Αλλαγή πάνας
Τις πρώτες ημέρες και έως να «πέσει» ο ομφαλός πλένετε το μωρό σας κρατώντας το στο αντιβράχιο (μπρούμυτα ή ανάσκελα). Καθαρίζετε με αποστειρωμένη γάζα και οινόπνευμα την περιοχή του ομφαλού, 3-4 φορές την ημέρα και όχι σε κάθε αλλαγή πάνας και προσέχετε να μένει όσο πιο στεγνή γίνεται η περιοχή.
Συστήνεται καθημερινό μπάνιο, συνήθως το βράδυ διότι βοηθά αρκετά στη χαλάρωση του μωρού.
Η θερμοκρασία νερού στο μπάνιο είναι περίπου στους 37οC, φροντίστε όμως πάντα να δοκιμάζετε με το χέρι σας το νερό πριν βρέξετε το μωρό. Χρησιμοποιήστε μικρή ποσότητα αφρόλουτρου σε κάθε πλύσιμο (1-2 φορές την ημέρα).
Σκουπίστε πολύ καλά τη γεννητική περιοχή και τις πτυχές (στο πλάι των ποδιών), ώστε να μην παραμένει υγρασία. Τοποθετήστε μικρή ποσότητα κρέμας για την περιοχή της πάνας (αποφυγή συγκάματος) και κλείστε την πάνα στα πλαϊνά.
5. Επισκέψεις
Επισκέψεις με μέτρο….
Φροντίστε να μην έχετε πολλές επισκέψεις, ειδικά τους δύο πρώτους μήνες. Το μωρό σας είναι πολύ πιο ευάλωτο σε λοιμώξεις, καθώς και εσείς.
Επίσης, οι πρώτες ημέρες είναι αρκετά κουραστικές για εσάς. Χρειάζεται χρόνος για να αναρρώσετε, ειδικά μετά από καισαρική τομή, αλλά και για να βρείτε τους ρυθμούς σας με τον θηλασμό, ειδικά εάν πρόκειται για το πρώτο μωράκι.
6. Παιδιατρική παρακολούθηση
Μετά την έξοδό σας από το μαιευτήριο, θα σας επισκεφθεί ο Παιδίατρος, ο οποίος θα εξετάσει το νεογέννητο κατά συστήματα. Θα συζητήσετε μαζί του για τη σίτιση του μωρού και όλα τα θέματα που αφορούν τη φροντίδα του. Η τακτική παιδιατρική παρακολούθηση είναι απαραίτητη, γίνεται ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και στηρίζεται στις ανάγκες του κάθε μωρού.
Κατερίνα Κατσιμπάρδη, MD, PhD
Παιδίατρος
Διδάκτωρ Ιατρικής ΕΚΠΑ
