Τι είναι οι καμπύλες ανάπτυξης και πόσο σημαντικές είναι;
Οι παράμετροι αυτοί τοποθετούνται σε καμπύλες από τη γέννηση του μωρού και ακολούθως ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα στα βρέφη, τα νήπια, αλλά και τα μεγαλύτερα παιδιά και αποτελούν την «ταυτότητα». Από τις καμπύλες μπορούμε να δούμε όλη την ανάπτυξη ενός παιδιού.
Οι καμπύλες ανάπτυξης προκύπτουν μετά από μετρήσεις που γίνονται σε χιλιάδες φυσιολογικά παιδιά και υπάρχουν κάποιες διαφορές από πληθυσμό σε πληθυσμό. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούνται άλλες καμπύλες στο Ηνωμένο Βασίλειο ή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ενώ υπάρχουν και καμπύλες που αφορούν στον ελληνικό πληθυσμό. Από το καλοκαίρι του 2017 βέβαια, στο ατομικό βιβλιάριο υγείας του παιδιού στην Ελλάδα υπάρχουν οι καμπύλες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO).
Τι σημαίνει λοιπόν όταν λέμε ότι ένα παιδί βρίσκεται στη 10η, 25η, 50η, 75η ή 90η εκατοστιαία θέση;
Η 50η εκατοστιαία θέση αφορά στο μέσο όρο. Από τα 100 υγιή παιδιά που βρίσκονται στην ίδια ηλικία και έχουν το ίδιο φύλο, το παιδί καταλαμβάνει τη θέση 50, δηλαδή τα 49 έχουν μικρότερο βάρος από αυτό το παιδί, ενώ τα άλλα 50 έχουν μεγαλύτερο βάρος.
Όταν ένα παιδί βρίσκεται στη 10η εκατοστιαία θέση, αυτό σημαίνει ότι από τα 100 υγιή παιδιά της ίδιας ηλικίας και φύλου, τα 9 θα έχουν μικρότερο βάρος από αυτό, ενώ τα άλλα 90 θα έχουν μεγαλύτερο βάρος.
Αντίστοιχα, όταν ένα παιδί βρίσκεται στην 90η εκατοστιαία θέση, σημαίνει ότι ανάμεσα στα 100 υγιή παιδιά ίδιας ηλικίας και φύλου, τα 89 θα έχουν μικρότερο βάρος και μόνο τα υπόλοιπα 10 παιδιά θα έχουν μεγαλύτερο βάρος.
Ανάλογα ερμηνεύονται και οι υπόλοιπες εκατοστιαίες θέσεις και οι καμπύλες για τις υπόλοιπες παραμέτρους ύψους και περιμέτρου κεφαλής.
Εάν ένα παιδί βρίσκεται μέσα στα όρια των καμπυλών και ακολουθεί την καμπύλη του θεωρείται ότι αναπτύσσεται φυσιολογικά. Θα πρέπει όμως να εξηγήσουμε στους γονείς ότι δεν σημαίνει πάντοτε ότι απόλυτα ένα παιδί θα ακολουθεί την καμπύλη του και ότι υπάρχουν φυσιολογικές παραλλαγές, που συσχετίζονται με πτώση της καμπύλης π.χ. όσον αφορά στο βάρος ενός βρέφους όταν ξεκινήσει τις στερεές τροφές (έως να συνηθίσει τη μετάβαση) ή στη φάση που αρχίσει να περπατάει και γίνεται πιο ενεργητικό.
Σε κάθε περίπτωση, οι καμπύλες θα πρέπει να αξιολογούνται από τον Παιδίατρο, ο οποίος μπορεί να ερμηνεύσει τι είναι φυσιολογικό ή παθολογικό και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση.
Κατερίνα Κατσιμπάρδη, MD, PhD
Παιδίατρος
Διδάκτωρ Ιατρικής ΕΚΠΑ
Σημείωση: Συστήνεται τακτική παιδιατρική παρακολούθηση. Το άρθρο περιλαμβάνει γενικές πληροφορίες και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να συμβουλεύεστε τον Παιδίατρο.
